Ca za bol u zglobovima
- Nastajanje kvržica u zglobovima Reumatoidni artrits Reumatoidni artritis predstavlja tešku hroničnu upalu vezivnog tkiva.
- Specijalist otkrio tajni način rješavanja bolova u zglobovima Sponzorirani sadržaj, petak,
- Predviđanja za liječenje artroze kuka
- Prevencija: Kako mogu izbjeći ozljedu u zglobu?
- OSTEOARTRITIS – SAVREMENA DIJAGNOSTIKA I TERAPIJA
- Groznica mišića u zglobovima
- Osteoartritis - degenerativna bolest zglobova - PLIVAzdravlje
Vesti 08 Jul Sve što ste želeli da znate o uzrocima i načinu nastanka, kao i o savremenoj dijagnostici i terapiji degenerativnih reumatoloških bolesti. Praktično nikada ne dovodi do smrti pacijenta, ali je zbog svog progresivnog karaktera uzrok intenzivnih tegoba bolova, ograničenja kretanja velikog broja ljudi koje remete obavljanje svakodnevnih aktivnosti, pa čak i samozbrinjavanje.
Tipično zahvata zglobove šaka Heberdenovi i Bušarovi čvorićinoseće zglobove donjih ekstremiteta kolena, kukove, skočne zglobove i kičmeni stub diskartroza i spondiloza.
Osteoartritis je sporoprogresivna bolest, što znači da se simptomi razvijaju postepeno godinama. Osnovni patološki proces se dešava u hrskavici zgloba u kojoj na početku bolesti dolazi do fokalne deterioracije i abrazije.
Posle toga, ispod površine kosti nastaje skleroza i cistične formacije, a na zglobnoj površini se formiraju osteofiti. Zadebljanje zglobne kapsule i hronični sinovitis se obično javljaju kasnije, pa je zato u upotrebi ranije češće korišćen naziv osteoartroza.
Ali, obzirom na činjenicu da je ovo epizodno, inflamatorno oboljenje sinovijalnih zglobova, osteoartritis je ipak prikladniji naziv. Epidemiologija osteoartritisa Sa produženjem životnog veka, u populaciji starijih ljudi, prevalenca osteoartritisa je sve veća.
Specijalist otkrio tajni način rješavanja bolova u zglobovima
Etiologija osteoartritisa Osteoartritis je multifaktorijalna bolest koja obuhvata pre svega sistemske faktore: godine, pol, hormone, genetske i faktore ishrane. Pored ovih, uzroci mogu biti i sekundarni, kao što je ranije oštećenje unutrašnjosti zgloba, slabost nosećih mišića, oslabljenost ligamenata ili varus ili valgus deformacije. Takođe do oboljenja mogu da dovedu i spoljašnji faktori koji deluju na zglob, kao što su: specifične aktivnosti, preterana, nepravilna ili nedovoljna fizička aktivnost i gojaznost.
Uzroci biološkog starenja zglobne hrskavice se stalno ispituju. Teorijski se radi o lošem kvalitetu hrskavice i ponavljanim mehaničkim povredama ca za bol u zglobovima.
Osteoartritis - degenerativna bolest zglobova
Kao uzroci lošeg kvaliteta hrskavice se pominju endokrini razlozi disfunkcija ovarijuma, poremećaji u finkciji hipofize, štitaste i paraštitaste žlezdenasledna komponenta i oštećenja u prokrvljenosti vaskularizaciji zgloba.
Pitanje naslednosti je davno uočeno, ali još uvek nije detaljno ispitano. Smatra se da se radi o manje vrednom kolagenu koji je posledica promena u samoj aminokiselinskoj strukturi. Delikatne promene u strukturi kolagena tip II izmena redosleda aminokiselina u α-1 lancu trostrukog heliksagenetski predodređene, menjaju biomehanička svojstva - umanjuju čvrstinu kolagena tako da u zglobnim hrskavicama koje sadrže ovaj manje vredni kolagen pri delovanju egzogenih stimulusa dolazi do ranog distrofijskog procesa.
U više ženskih srodnika u istoj porodici dolazi do pojave poliartikulne artroze, a marker ove genetske predispozicije je A2B8 antigen u HLA haplotipu. Pateogeneza osteoartritisa Artroze se definišu kao oštećenja i gubitak zglobne hrskavice, uz proliferaciju okrajaka kosti na rubovima zgloba, bez zapaljenja sinovije, ili je to zapaljenje slabo i sekundarno. Prema tome, patogeneza osteoartroze ne uključuje samo hrskavicu, već i kost i sinoviju.
Mikroskopske promene u osteoartritičnoj hrskavici Proces progresivnog gubitka zglobne hrskavice se može iz didaktičkih razloga podeliti u tri faze: fazu oštećenja matriksa, odgovor hondrocita na leziju matriksa i fazu umanjenog odgovora hondrocita. Kada hondrociti otkriju tkivnu leziju oslobađaju medijatore ca za bol u zglobovima stimulišu tkivni odgovor, kao što je azotni monoksid. Pokreće se proizvodnja proinflamacijskih citokina - faktor nekroze tumora ca za bol u zglobovima TNFα i interleukin 1 IL-1koji indukuju aktivnost proteolitičkih enzima, metaloproteinaza enzimi stromelizin i kolagenazaa oni dalje razgrađuju makromolekule matriksa.
Nastaje enzimska degradacija kolagena IX i XI koji imaju ulogu u u stabilizaciji mreže dominantog kolagena tip II, održavajući vezu kolagene mreže i proteoglikana. Na taj način se destabilizuje tip II kolagena mreža. Kidanje kolagene mreže dozvoljava ekspanziju agrekana i povećanje sadržaja vode, što označava ulazak u ireverzibilnu fazu promena. Sinteza nenormalnih komponenti matriksa je vid hondroblastne transformacije metabolizma hondrocita.
Dominantni kolagen postaje kolagen tip I. Kolagene fibrile su tanje, poremećen je proces fibrilogeneze kolagena, smanjena je sposobnost agregacije proteoglikana u supramolekulski agrekan, poremećen je odnos keratin i hondroitin sulfata na štetu hondroitin sulfata. Ovaj protein ulazi u sastav kolagena tip II, stimuliše i reguliše fibrilogenezu i stabilizuje kolagenu mrežu u hrskavičavom tkivu.
Prvi se oslobađa pri kidanju kolagene mreže što rezultira deteriorizacijom hrskavice. Kod osoba sa zdravom hrskavicom nivo humanog glikoproteina hrskavice YKL je nizak, dok u uslovima inflamacije ili remodelovanja ekstracelularnog matriksa postoji značajan porast nivoa ovog glikoproteina u serumu.
Odgovor hondrocita na leziju matriksa Procesima enzimske degradacije takođe se uklanjaju i raščišćavaju oštećene komponente matriksa i iz hondrocita se oslobađaju citokini, faktori rasta: transformišući faktor rasta TGFβ i insulinu sličan faktor rasta 1 IGF1 koji antagonišu efekte proinflamatornih citokina, stimulišu sintezu sastojaka matriksa i ekspresiju tkivnih inhibitora metaloproteinaza TIMP.
Modulatorni citokini IL-4, 6, 10, 13 su moćni inhibitori destruktivnih citokina i stimulatori ekspresije IL-1 receptor antagonista IL-1Ra.
Trombocitni faktor rasta platelet derived growth factor — PDGF i fibroblastni faktor rasta FGF imaju mitogeni efekat na hondrocite i predpostavlja se njihova uloga ca za bol u zglobovima reparatornim procesima u osteoartrotičnoj hrskavici.
Mnogi od navedenih faktora imaju sinergistički efekat na anaboličke procese. Klonovi proliferisanih ćelija okruženi novostvorenim matriksom jedan su laktirajuća mama bol u zglobovima nogu znakova odgovora hondrocita na degeneraciju hrskavice.
Faza umanjenog odgovora hondrocita. Fokalna nekroza hondrocita je čest nalaz u osteoartrotičnoj hrskavici. Višak degradativnih citokina i nedostatak faktora rasta mogu aktivirati gene apoptoze i dovesti do programiranog odumiranja ćelija. Stepen povećanja sinteze proteoglikana i kolagena u raznim fazama osteoartroze izgleda direktno proporcionalan težini oštećenja zglobne s jakom boli u ramenskom zglobu. Makroskopske promene u osteoartritičnoj hrskavici Anatomski - osteoartrotična hrskavica postaje suva, rapava, sa izmenjenim sjajem, uz promene u histološkoj strukturi.
Mehanički - hrskavica je manje elastična, jer je biološki smanjena njena sposobnost da koristi neophodne materije, tj. Kao komplikacija kod artroza se mogu javiti infarkti u hrskavici ili u tkivu ispod hrskavice, pa tako mogu biti stvorene "rupe" u hrskavici, često sa delom hrskavice ili hrskavice i kosti, koji je odvojen od svoje podloge i koji se kreće po zglobu uz stvaranje dodatnih tegoba. Tokom vremena dolazi do ca za bol u zglobovima fibrilacije hrskavičave površine i formiranje koštanih prominencija osteofita.
Oni nastaju zbog vaskularne invazije kalcifikovanog sloja hrskavice iz koštane srži nakon čega dolazi do osifikacije okoštavanja zahvaćenog polja. Promene u sinovijskoj membrani Sinovija, ili sinovijalna membrana, oblaže unutrašnju površinu kapsule zgloba. Bogata je krvnim i limfnim sudovima i nervnim završecima, a dominantni kolagen je tip III. Sinovijalna tečnost je viskozna, bezbojna do žućkaste boje, specifične težine doalkalna je, tj.
Uloga joj je mehanička podmazuje hrskavične površine i omogućava lako pokretanje u zglobu i nutritivna svojim sastojcima omogućava ishranu zglobne hrskavice. Sinovijska tečnost ne predstavlja jednostavan ultrafiltrat plazme, već se u njoj nalaze i produkti sekrecije sinovijskih ćelija, od kojih je za funkciju najvažnija hijaluronska kiselina koja predstavlja osnovu oko koje dolazi do agregacije proteoglikana.
Vrijedovi u usnoj šupljini i na spolovilu, ponekad bol u očima Početak u 20tim godinama života Specifični klinički kriteriji Artritis uslijed odlaganja kristala§ npr. Rendgenska pretraga često nije potrebna. Dijagnosticiranje fibromialgije. Palpaciju prstima treba obavljati s opterećenjem od oko 4 kg. Da bi se bolna točka smatrala pozitivnom, palpacija mora biti bolna.
Takvi agregati su neophodni radi očuvanja strukturnog i funkcionalnog integriteta zglobne hrskavice i odgovorni su za postojanje posebnih viskozo-elastičnih svojstava sinovijske tečnosti. S obzirom da nema krvne sudove i da je vezivna ploča između kosti i hrskavice praktično nepropusna, hrskavica se ishranjuje upijanjem imbibicijom hranljivih materija iz zglobne tečnosti.
Zato je osetljiva na različite metaboličke i endokrine poremećaje.
Promene na sinoviji se mogu javiti i u ranoj fazi bolesti, mogu progresivno da napreduju sa povećanjem hondropatije, a samim tim bol u zglobovima u ibs bola. Inflamacija je obično blaga i nedovoljna da izazove povećanje klasičnih laboratorijskih parametara zapaljenja, ali se može dokazati sinovijskim markerima koji su pokazatelji sinovijske aktivnosti: COMP, YKL, hijaluronska kiselina i prokolagen tip Ca za bol u zglobovima.
Degradacija organskih makromolekula i reaktivna aktivacija sinovijske membrane imunološkim i neimunološkim putem posledica su poremećene ravnoteže u citokinskoj mreži. Oni stimulišu svoju vlastitu proizvodnju autokrinim delovanjem na ćelije koje ih seketuju. Parakrinim delovanjem na metaloproteinaze sinoviocita, fibroblasta, hondrocita i osteocita, na adhezivne molekule postkapilarnih venula vaskularnog endotela, kao i na sekretorne imunokompetentne ćelije B limfociti i plazmociti aktiviraju nekoliko osnovnih mehanizama sinovijalne destrukcije.
Aktivacijom membranske fosfolipaze A2 u različitim ćelijama se pokreće i ciklooksigenazni i lipooksigenazni put metabolizma arahidonske kiseline. Povećava se količina vazoaktivnih medijatora inflamacije — prostaglandina, leukotrijena, koseoničkih radikala i azotnog oksida. U toku zapaljenja aktivisane ćelije proizvode i citokine IL-4, IL i TGFβ koji donekle antagonizuju efekte proinflamacijskih citokina različitim mehanizmima kao što su smanjenje broja celularnih receptora, stimulacija ekspresije IL-1 Ra, stimulacija sinteze komponenata matriksa, indukcija ekspresije komponenata TIMP itd.
Usled dugotrajne hiperaktivnosti dolazi do hipertrofije i hiperplazije sinovijske membrane. Bujanje sinovije doprinosi daljem oštećenju hrskavice i subhondralne kosti na principu poremećene ravnoteže između proinflamatornih i antiinflamatornih citokina.
Zglobna bol, poliartikularna
Usled hronične infalmacije i traumatskih lezija hronično krvarenje dokazano u formi pigmenta hemosiderina sa ožiljnim zaceljivanjem umanjene su sve funkcije sinovijalne membrane, pa i funkcija ishrane hrskavice, što vodi daljoj progresiji degenerativnog procesa.
Promene u subhondralnoj kosti Makroskopske promene u osteoartrotičnoj hrskavici u vidu fibrilacija, erozija i pukotina dovode do stvaranja mesta na kojima nedostaje hrskavica. U ogoljenoj kosti postoji ca za bol u zglobovima osteoblasta i stvaranje nove kosti. Ispitivanjem biohemijskoh markera subhondralne kosti pokazano je povećanje koštanog metabolizma skokom enzimske aktivnosti kisele i alkalne fosfataze, kao i povećanjem nivoa osteokalcina u sinovijalnoj tečnosti oštećenih zglobova.
U zonama najvećeg opterećenja dolazi do fokalne nekroze izložene subhondralne kosti. Kao posledica lokalne tkivne nekroze nastaju cistične promene.
Bolovi u zglobovima – simptomi, uzroci i liječenje
U poznim stadijumima artroze zglobne površine oštećenog zgloba se mogu pokriti regeneratima hrskavice čime je pritisak u zglobu ponovo ravnomernije raspoređen i ciste se često smanjuju ili čak i iščeznu. Usled ovih promena na hrskavici i subhondralnoj kosti stvaraju se osteofiti.
To su fibrozne, hrskavične i koštane tvorevine koje se obično razvijaju na periferiji zgloba marginalni osteofitiduž pripoja kapsule kapsularni osteofiti ili mogu da štrče sa degenerativno izmenjenih zglobnih površina centralni osteofiti.
U površnim zglobovima ca za bol u zglobovima su palpabilni, mogu biti osetljivi, a u svim zglobovima mogu umanjivati obim pokreta i doprinositi pojavi bola u pokretu. Obim osteoartritičnog zgloba je bitno izmenjen kako zbog fokalnog gubitka hrskavice i subhondralne kosti tako i zbog novostvorene kosti u formi osteofita mehanizmom enhondralne osifikacije. Ovako izmenjen oblik zgloba vodi dalje, poremećaju funkcije zgloba i daljem procesu degeneracije.
Klinička slika osteoartritisa Dijagnostičke preporuke za postavljanje dijagnoze osteoartrtritisa iz Riziko faktori za osteoartritis kolena su: ženski pol, godine, prekomerna telesna težina, povreda zgloba, deformiteti, prerana ili nepravilna upotreba na poslu i rekreaciji, genetska predispozicija istorijat u porodici i Heberdenovi noduli na distalnim interfalangealnim zglobovima DIP šaka.
Preporuke za kliničku dijagnozu OA su fokusirane na: tri simptoma bol pri pokretima, kratkotrajna jutarnja ukočenost, i funkcionalna ograničenja i tri znaka krepitacije, ograničeni pokreti i koštani izraštaji. Bol u zglobu, kao glavni klinički simptom osteoartroze, obično počinje sa prednje ili unutrašnje strane kolena, mnogo ređe sa spoljne ili zadnje strane, a kasnije zahvata celo koleno. Intenzitet i dužina trajanja bola zavisi pre svega od stepena izraženosti patoloških promena.
Pri kretanju se javljaju krepitacije sitne i krupnepreskakanja i škripa tarež u kolenima. Ograničenje pokreta, naročito savijanja se javlja više godina posle početka bolesti. U početku je blago, a kasnije može biti izuzetno ozbiljno sa posledičnim skraćenjem okolnih mišića u vidu fleksionih kontraktura, naročito četvoroglavog mišića quadricepsa. Ograničena je sposobnost kretanja, naročito u kasnijoj fazi kada se razviju i poremećaji u osovini kolena.
Otok kolena i strvaranje veće količine tečnosti u kolenu se javljaju u kasnijoj fazi i tada je prisutan i bol noću i u mirovanju. Ukočenja kolena blokade su retke i obično su posledica drugih oštećenja zglobne hrskavice ili meniskusa. Glavni klinički znaci ca za bol u zglobovima su bolna osetljivost pojedinih tačaka na rubu zgloba ili enteza u blizini zgloba, tvrdo zadebljanje zglobnih okrajaka kosti, a ponekad i uvećanje mase mekih tkiva oko zgloba, krepitacije pri pokretima, izliv u zglobnoj ca za bol u zglobovima bez ili sa povišenom temperaturom zgloba, ograničeni i bolni pokreti i nestabilnost zgloba.
Inervacija zglobova potiče od ogranaka perifernih nerava koji prolaze u blizini, ali i od mišićnih ogranaka koji probijaju kapsulu. Neki zglobovi, ukoliko imaju površine koje su u neposrednoj blizini kože koleno i skočni zglobdobijaju ogranke i od kožnih nerava, pa se ca za bol u zglobovima zaključiti da inervacija svakog zgloba potiče od više senzitivnih korenova.
Najveći broj nervnih vlakana pripada tipu tankih mijelinizovanih tip II i ca za bol u zglobovima vlakana tip IV koja prenose nocioceptivne informacije. Prag okidanja nocioceptivnih završetaka u zglobu je prilično snižen za vreme zapaljenskih procesa.
Giht – Wikipedija
Primećeno je da nervna vlakna IV tipa putem jednostavnog aksonskog refleksa na svojim krajevima izlučuju supstanciju P i peptid sličan kalcitoninu, čije dejstvo dovodi do održavanja stanja zapaljenja.
Utvrđeno je da ove supstancije deluju na zapaljenske ćelije — makrofage, limfocite, mastocite i trombocite. Između različitih tkiva koji pridonose izvoru bola, sinovijalno tkivo i subhondralna kost ili oba, mogu imati važnu ulogu.
Sinovitis je zajednički za bolno osteoartrotično koleno, a veći volumen aspirirane efuzije iz bolnog kolena, predviđa progresiju artroze, definisanu sužavanjem zglobnog prostora.
Zaključak Uzroci osteoartritisa Među čimbenike rizika za razvoj osteoartritisa spadaju životne navike i aktivnosti, nasljeđe, hormoni, trauma te djelovanje enzima i kemijskih spojeva. Generalno osteoartritis možemo podijeliti na primarni i sekundarni oblik. U nastanku osteoartritisa sudjeluje više čimbenika rizika, a to su uglavnom kombinacija životnih navika i aktivnosti, nasljeđe, hormonalni faktori, trauma te djelovanje određenih enzima i kemijskih spojeva. Primarni oblik je onaj koji ne možemo povezati sa izvanjskim rizičnim čimbenikom, izuzev u rijetkim slučajevima kod kojih postoji obiteljski oblik Heberdenovi i Bouchardovi čvorići na malim zglobovima prstiju šaka.
Metode vizualizacije zgloba Metoda vizualizacije zgloba mogu biti različite: ultrazvučnim pregledom, upotrebom rendgen zraka, nuklearnom magnetnom rezonancom, kompjuterizovanom tomografijom, artroskopijom i artrografijom. Ultrazvučni pregled zgloba Ultrazvučna tehnika pregleda zglobova artrosonografija je preporučena kao zlatni standard u reumatologiji, jer je mnogo senzitivnija od kliničkog pregleda, a daje sigurne i brze podatke.
Zdravstvene tegobe
Pregled je neinvazivan i mnogo pristupačniji za korišćenje kod evaluacije velikog broja bolesnika od drugih imaging modaliteta. Ultrazvuk je veoma koristan u dijagnostikovanju i praćenju zglobne efuzije i sinovitisa, kao i u istraživanju hrskavice.
Imate li bolove u zglobu? Ovdje možete saznati više o bolovima u zglobovima, kao i povezanim simptomima, uzrocima, vježbama i raznim dijagnozama bolova u zglobovima. Pratite i volite nas Naša Facebook stranica besplatno, svakodnevno ažuriranje zdravlja. Bolovi u zglobu mogu imati brojne različite uzroke - no prije nego što dublje zaronimo u razne dijagnoze, važno je ustanoviti da je najčešći uzrok bolova u zglobu zagušenja i takozvane funkcionalne dijagnoze kada je bol posljedica mišića, zglobovi, tetive i živci. Mišići, ligamenti i tetive mogu postati i nadraženi i bolni ako su napregnuti izvan svojih mogućnosti.
Dokazano je da je ultrazvuk nepobitan instrument za procenu sinovijalne bolesti, sa rezultatima koji su komparabilni i sa MRI i sa artroskopijom. Artrosonografija je počela lagano da ulazi u kliničku praksu reumatologa davnih sedamdesetih godina prošlog veka.
Na početku se samo koristila za diferencijalnu dijagnozu Bekerove ciste, a kasnije i za vizealizaciju površine hrskavice koja nedostaje iregularno i nesimetrično. Artrosonografija se danas koristi uspešno i za dijagnostikivanje traumatskih lezija medijalnog kolateralnog ligamenta, posteriornog i anteriornog ukrštenog ligamenta, kao i kod patelarne nestabilnosti.
